Ingevolge die
Nasionale Erfenis Hulpbronne Wet, Wet 25 van 1999 mag geen persoon enige
struktuur wat ouer as sestig jaar is afbreek, aanbou of verander sonder
die toestemming van die Suid Afrikaanse Erfenis Hulpbron Vereniging.
Die vraag ontstaan nou watter effek hierdie wetgewing op partye by ‘n
koopkontrak van onroerende eiendom kan hê ?
Die antwoord is dat dit verrykende gevolge vir ‘n Verkoper of selfs
eiendomsagent kan hê wat versuim om hierdie feit aan ‘n voornemende
Koper te openbaar. Die toets hier is amper dieselfde as in die geval van
die "voetstoots"- klousule waar daar gevra moet word of die
Verkoper/Agent bewus was of redelikerwys daarvan bewus moes gewees het dat
die eiendom ouer as sestig jaar is. Die Verkoper of Agent kan dalk van
mening wees dat hierdie feit nie van belang is nie, maar wat daarvan as
die Koper van voorneme is om verbeterings aan die eiendom aan te bring of
dalk selfs die eiendom slegs wil bekom om die ou huis te sloop en nuwe
geboue op te rig?
In ‘n onlangse hofbeslissing is bevind dat ‘n Koper, wat versuim om
te openbaar dat ‘n woonhuis ouer as sestig jaar is, ‘n eis kan instel
teen die Verkoper (of selfs eiendomsagent) waar die Verkoper / Agent
daarvan bewus was dat die Koper die eiendom wou aanskaf vir
herontwikkelingsdoeleindes terwyl die Verkoper ook bewus was van die feit
dat die eiendom ouer as sestig jaar is en onderworpe was aan bogemelde
wetgewing. Die beslissing maak sin aangesien hierdie feit seer sekerlik
‘n invloed op die markwaarde en herverkoopwaarde van die eiendom het.
Wees dus versigtig indien u belangstel om ‘n gebou te koop wat op die
oog af lyk of die gebou ouer as sestig jaar is. Doen eers navraag by die
Verkoper, Plaaslike owerheid of kyk eers na die titelakte voordat u teken.
Indien u dringend moet teken en nie oor voldoende tyd beskik om eers
navraag te doen sal dit raadsaam wees om ‘n klousule in die koopkontrak
te voeg wat die koop onderhewig maak daaraan dat bogemelde wetgewing nie
op die eiendom van toepassing is nie of onderhewig daaraan dat die nodige
permitte verkry word vir die verbrekings of aanbouings.
Pieter van der Westhuizen Du
Plessis & van der Westhuizen Ingelyf Eerste
Vloer Standardbank
Gebou Kerkstraat
121 Rustenburg Tel
: (014) 592 9241 |